بررسی مقایسه ای اثرات ناشی از تزریق داخل صفاقی و داخل بطن مغزی پیکروتوکسین و بیکوکولین در تنظیم گلوکز پلاسمایی موش کوچک آزمایشگاهی

مقدمه: گاما آمینوبوتیریک اسید (gaba) یک نروترانسمیتر مهاری مهم درسیستم اعصاب مرکزی می باشد. گزارشهای متعددی وجود دارد که گابا از طریق افزایش سطح پلاسمایی انسولین و کاهش گلوکاگون و سوماتواستاتین باعث کاهش میزان گلوکز خون می شود. هدف: این بررسی جهت مقایسه اثرات ناشی از تزریق داخل صفاقی و داخل بطن مغزی پیکروتوکسین و بیکوکولین در تنظیم گلوکز پلاسمایی موش کوچک آزمایشگاهی انجام گردید. مواد و روش ها: در این تحقیق تجربی جهت بررسی نقش پیکروتوکسین (آنتاگونیست غیر رقابتی )وبیکوکولین (آنتاگونیست رقابتی )از موش کوچک آزمایشگاهی ، نژاد آلبینو و جنس نر با وزن 25-20 گرم استفاده شد.برای اندازه گیری قند خون ،در فواصل زمانی معین ، خونگیری از سینوس چشمی حیوان انجام شد. جهت اندازه گیری غلظت گلوکز خون از روش ارتوتولوئیدین ودستگاه اسپکتروفتومتر استفاده شد. جهت تزریق داخل بطن مغزی (icv) هر یک از این داروها در دوزهای مختلف ، 5 گروه حیوان که دوره بهبودی 5روزه را سپری کرده بودند (8 = n) انتخاب شد. 4 گروه به ترتیب دوزهای 10 و 25 و 50 و100 نانوگرم درمیکرولیتر پیکروتوکسین و بیکوکولین بصورت جداگانه و گروه پنجم نرمال سالین را به صورت (icv)دریافت کردند. خونگیری بلافاصله پس از تزریق دارو صورت گرفته و هر 15 دقیقه تکرار شد و تا 90 دقیقه ادامه داشت .در تزریق داخل صفاقی (ip) هر یک از آنتاگونیست ها 5 گروه حیوان (8=n)انتخاب گردید. 4 گروه اول دوزهای 1، 2، 4 و 6میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن هر یک از این داروها و گروه پنجم نرمال سالین را به صورت (ip)دریافت کردند. خونگیری بلافاصله بعد از تزریق دارو صورت گرفت وتا 90 دقیقه ادامه داشت .به منظور مقایسه نتایج از آنالیز واریانس یکطرفه (one-way) استفاده شد و بین نمونه های معنی دار t-testبه عمل آمد. نتایج: بررسی نتایج نشان داد که پیکروتوکسین و بیکوکولین به صورت وابسته به دوز و زمان چه بصورت تزریق داخل صفاقی (ip) و چه بصورت تزریق داخل بطن مغزی سبب افزایش قند خون گردید.(05/0>p) نکته دیگر اینست که افزایش قند خون تا زمان 45 دقیقه در همه دوزها مشاهده می شودولی پس ازاین زمان قندخون تقریباً طبق الگوی یکسانی کاهش می یابدودر 90دقیقه به حداقل مقدار خود می رسد. نتیجه گیری : در مجموع می توان گفت که افزایش گلوکز علاوه بر ترشح انسولین باعث ترشح گابا از سلولهای پانکراس می شود و از آنجائیکه گابا در حالت عادی اثر مهاری بر روی ترشح سوماتواستاتین و گلوکاگون دارد، بنابراین قند خون در این مرحله کاهش می یابد. به نظر می رسد که گیرنده های گابا ـ a در تنظیم قند خون نقش مهاری دارند.در خاتمه باید اضافه نمود که اثر سیستم گاباارژیک در تنظیم قند خون امری پیچیده بوده وشناخت دقیق تر آن مستلزم تحقیقات بیشتری می باشد.